پس از اتفاقاتی که در بازی جنجالی جام جهانی 2010 بین دو تیم انگلیس و آلمان رخ داد فیفا در جام جهانی دوره بعد تصمیم به استفاده از تکنولوژی تشخیص عبور توپ از خط دروازه (Goal Line Technolgy) گرفت با ما همراه باشید تا در مورد مکانیزم کار این تکنولوژی صحبت کنیم.

تا قبل از استفاده از از تکنولوژی تشخیص عبور توپ از خط دروازه ، بسیاری در برابر آن گارد داشتند و دلیلشان هم این بود که استفاده از تکنولوژی های زیاد باعث کاسته شدن سرعت بازی ها و به همین منوال کاسته شدن زیبایی بازی ها می شود اما حالا با دیدن بسیاری از اتفاقات و ضایع نشدن حق بسیاری از تیم ها بسیاری از این تکنولوژی راضی هستند از نظر من نیز این تکنولوژی ، به درد بخور محسوب می شود و آن اندازه ای که  VAR سرعت بازی ها را می گیرد و خطا  دارد این تکنولوژی بیشتر کمک کننده بوده است.

تکنولوژی تشخیص خط دروازه (Goal Line Technology) یا به اختصار GLT به معنای استفاده از تکنولوژی برای تشخیص رد شدن توپ از خط دروازه است . این اطلاعات در کسری از ثانیه به ساعت مخصوصی که داوران پوشیده اند منتقل می شود تا داور به سرعت متوجه رد شدن یا نشدن توپ بشود و وقفه ای هم در بازی ایجاد نشود . مسئولان بازی تنها کسانی هستند که این سیگنال را دریافت می کنند و اگر بخواهند می توانند بازپخش گل شدن یا نشدن را برای تماشاچیان پخش کنند.

به دلیل هزینه ی بالا، این تکنولوژی فقط در مسابقات سطح بالا و لیگ های معتبر جهانی استفاده می شود.

یکی از سوالاتی که ذهن بسیاری را درباره ی GLT مشغول کرده است تکنولوژی های استفاده شده در آن است که در زیر به معرفی آن ها می پردازیم :

دوربین : یکی از تکنولوژی های استفاده شده در سیستم تشخیص خط دروازه تکنولوژی چشم شاهین (Hawk Eye) می باشد که قبلا شاهد استفاده از آن در مسابقات کریکت و تنیس بوده ایم و به نوعی این تکنولوژی از این ورزش ها قرض گرفته شده است.

فیفا از سیستم کنترل گل 4D (GoalControl-4D) در جام های جهانی استفاده کرد. این سیستم از 14 دوربین فوق سریع که دور تا دور زمین مسابقه قرار داده شده است به همراه 7 دوربین که بر روی هر دروازه تمرکز کرده است تا مکان دقیق توپ را مشخص کند، بهره می برد. یک نرم افزار به صورت خودکار تمام تصاویر توپ را بررسی می کند و با بررسی المان های طول (X) ، عرض (Y) ، ارتفاع یا عمق (Z) و همچنین سرعت مکان دقیق توپ را مشخص می کند به همین دلیل نیز به آن 4 بعدی (4D) گفته می شود. اگر توپ به طور کامل از خط دروازه عبور کند ، کامپیوتر به صورت خودکار سیگنالی را در کمتر از یک ثانیه به ساعت مخصوص داور ارسال می کند در زیر می توانید مکانیزم این سیستم را در ویدیویی که فیفا منتشر کرده مشاهده کنید:

کامپیوتر از سیستم مثلثاتی برای تشخیص جای دقیق توپ استفاده می کند . سیستم مثلثاتی سیستمی هندسی است که از طریق شبکه ای از مثلث ها می توان جای دقیق یک شی را مشخص کرد. این پروسه شامل اندازه گیری طول یک سمت از هر مثلث و سپس به دست آوردن اندازه ی زاویه های آن مثلث  و در نهایت اندازه گیری سایر سمت های مثلث می باشد. نرم افزار مورد استفاده با تشکیل تصویری سه بعدی مکان توپ را با تشخیص پاسخ دهی هر پیکسل در فریم ها به توپ مشخص می کند.

استفاده از سیستم مثلثاتی بسیار دقیق است به طوری که اگر بازیکنان نیز در مسیر برخی دوربین ها باشند باز هم می توان به نتایج آن اعتماد کرد چون تنها سه دوربین برای این روش کافی است و اگر چند دوربین هم دید درستی نداشته باشند بقیه دوربین ها به کمکمان خواهند آمد.

میدان های مغناطیسی : برای استفاده از سیستم مغناطیسی کابل و سیم هایی در زیر زمین و اطراف دروازه ها قرار داده شده است . همچنین توپ نیز دارای سنسور های الکتریکی در داخل آن است . ارتباط میان  سنسور های گیرنده داخل توپ و میدان مغناطیسی  ایجاد شده توسط سیم های اطراف دروازه ها به نرم افزار این قابلیت را می دهد تا مکان دقیق توپ را مشخص کند و تشخیص بدهد که آیا توپ وارد دروازه شده است یا خیر.

این تکنولوژی توسط شرکت آلمانی Cairos Technology AG با همکاری آدیداس (Adidas) توسعه داده شده است. توپ به طور اختصاصی توسط آدیداس ساخته شده است و طوری ساخته شده است که ضربات متعدد وارد شده به آن اختلالی در کار سنسور ها ایجاد نمی کند.

سنسور موجود در توپ در حال حرکت باعث تغییر  در میدان مغناطیسی اطراف دهانه دروازه ها می شود سپس سیگنالی به کامپیوتر ارسال می شود تا تصمیم خود را مبنی بر گل شدن یا نشدن توپ اعلام کند و در نهایت جواب نهایی به ساعت داور ارسال می شود . البته بر اساس استفاده هایی که شده خطاهایی نیز در این سیستم مشاهده شده است اما به طور کلی عملکرد مناسبی را از آن شاهد بوده ایم.

نظر شما چیست آیا با حضور این سیستم در فوتبال موافقید؟ یا فوتبال بدون تکنولوژی را بیشتر می پسندید؟

منبع : geospatialworld