سال‌هاست دسترسی آزاد و جهانی به اینترنت به‌عنوان یک رویا مطرح می‌شود، اما اکنون شرکت فضایی اسپیس‌اکس با پروژه استارلینک اعلام کرده که تا پایان سال ۲۰۲۶، اینترنت ماهواره‌ای رایگان را به سراسر کره زمین خواهد رساند. این طرح که ترکیبی از هزاران ماهواره کوچک در مدار پایین زمین است، قرار است حتی دورافتاده‌ترین نقاط، از کوهستان‌ها و بیابان‌ها گرفته تا وسط اقیانوس‌ها، را به شبکه جهانی متصل کند.
استارلینک طی چهار سال گذشته بیش از ۵۵۰۰ ماهواره فعال را در مدار قرار داده و قصد دارد این تعداد را تا ۱۲ هزار ماهواره افزایش دهد. هر ماهواره با تکنولوژی لیزر بین‌ماهواره‌ای قادر است داده‌ها را بدون نیاز به ایستگاه زمینی منتقل کند؛ به این ترتیب حتی مناطق بدون زیرساخت مخابراتی نیز تحت پوشش کامل قرار می‌گیرند. شرکت اسپیس‌اکس اعلام کرده نسخه رایگان سرویس، دارای سرعت میانگین ۵۰ تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه خواهد بود که برای عموم کاربران کافی است. یک نسخه پریمیوم با سرعت بالاتر و امکانات اضافی هم به‌صورت اشتراکی عرضه خواهد شد.
ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس‌اکس، در کنفرانس رونمایی گفت:
«دسترسی آزاد به اینترنت باید یک حق جهانی باشد، نه یک امتیاز محدود. این پروژه می‌تواند فرصت‌های آموزشی، اقتصادی و اجتماعی بی‌سابقه‌ای ایجاد کند.»
این حرکت می‌تواند شکاف دیجیتال بین کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه را تا حد زیادی کاهش دهد و باعث رشد همزمان تجارت آنلاین، آموزش از راه دور و دسترسی به منابع اطلاعاتی شود. انتشار خبر اینترنت ماهواره‌ای رایگان، موجی از هیجان را در شبکه‌های اجتماعی ایجاد کرد. هشتگ‌های #GlobalInternet و #FreeStarlink در توییتر ترند شدند. کاربران از کشورهای آفریقایی و مناطق دورافتاده، این خبر را «بزرگ‌ترین هدیه تکنولوژی» برای جامعه خود دانستند. برخی کارشناسان نیز هشدار دادند که باید قوانین جدیدی برای مدیریت امنیت داده‌های جهانی تدوین شود تا سوءاستفاده احتمالی از این زیرساخت جلوگیری گردد.
پوشش کامل زمین نیازمند همکاری با سازمان‌های مخابراتی و دولت‌هاست؛ زیرا برخی کشورها محدودیت‌های قانونی برای استفاده از اینترنت ماهواره‌ای دارند. اسپیس‌اکس اعلام کرده مذاکرات با بیش از ۴۰ دولت برای صدور مجوزهای لازم در حال انجام است.
مشتاق نظرات شمائیم